Przeczucie odległego zdarzenia

“Rafał Pytel jest artystą, który działa na wielu polach, maluje obrazy, zajmuje się linorytem, fotografią, tworzy przestrzenne obiekty, uczy rysunku, jest również „łowcą dźwięków”, z których składa oryginalne dźwiękowe kolaże (…) zdecydowanie częściej skłania się w stronę oszczędnych rozwiązań, w których materia działania rygorystycznie podporządkowana zostaje koncepcji i zaplanowanej strukturze dzieła. Inspiracja – często zauważona w naturze, o czym świadczą oryginalne tytuły, zostaje sprowadzona do prostego znaku, rytmu, gry subtelnie dobranych materii.

Patrząc na twórczość Rafała mam wrażenie, że jestem świadkiem odległego zdarzenia. Niezależnie od sposobu działania widzimy świat przefiltrowany, pozbawiony zgiełku, a realia docierają do nas bardziej przez przeczucie niż rozpoznanie. Rafał odchodzi od klasycznego „okna na świat”, nie czujemy się podglądaczmi świata, możemy jedynie patrzeć i podziwiać „horyzont zdarzeń” (…)

Wspomniane prace radykalnie odchodzą od materialnego, malarskiego działania. Zdarzenie już nie jest bohaterem utrwalonym na powierzchni przy pomocy koloru, struktury, gestu. Efemeryczny, nierzeczywisty obraz ujawnia się jedynie w chwili oglądania, wyłania się z ulotnej materii światła i cienia z „magicznego pudełka” na podobieństwo kalejdoskopowych obrazów. Nic nie jest dane. Struktura płutna pozostaje nieskalana. Czy w takim razie jesteśmy świadkami ulotnego złudzenia czy wymyślnej projekcji?

W kulturze wschodu nicość jest pełnią i przez to bliska jest doskonałości, w naszym kręgu kulturowym stwierdzenie, że „pustka” może być „pełna” jest trudne do przyswojenia. Jak namalować ulotność, niematerialność, skoro nauczono nas oswajać świat słowem i obrazem? A może oglądając „Ogród” czy „Wschód” powinniśmy zadać sobie zupełnie inne pytanie. Czy oglądamy obraz, czy jedynie konsekwencje pochwyconego i uwięzionego zdarzenia?”

Fragmenty tekstu Łukasza Konieczki do katalogu wystawy Ogrody II.

„Ogrody II”, 16.02 – 16.03.2012, Galeria szklana, Zator.